FAQ

czyli - Frequently Asked Questions :)

Q: Czy iceboarding to bezpieczny sport?
A: Tak, jeżeli korzysta się z ochraniaczy, i kasku - oraz, gdy jest słaby lód - kamizelki asekuracyjnej.

Q: Czy używacie footstrapów?
A: Nie, i nie widziałem nikogo, kto używałby ich. Wyobrażasz sobie upadek przy prędkości ok 80km/h z nogami w footstrapach? Katastrofa. Większość iceboardzistów maluje/smaruje/przykleja* jakąś warstwę antypoślizgową na pokładzie. Może to być lakier (koniecznie chemoutwardzalny/dwuskładnikowy/twardy*) zmieszany z trocinami/piaskiem/opiłkami_metalu*, lub inna warstwa antypoślizgowa np. wycieraczka spod drzwi sąsiada ;)
NEW: Footstrapy widziałem w iceboardach z wykorzystaniem nart. Niektórzy zaczęli używać footstapów (szaleńcy) ;)
NEW2: Na regatach po raz pierszy spróbowałem jazdy w footstrapach - zostałem jej zwolennikiem. Strzemiona bardzo się przydają przy przejeżdzaniu przez zaspy!

Q: Na zdjęciach deski z mistrzostw świata widać tylko jeden footstrap. 
Czy zastosowanie uchwytu na 'przednią' stopę jest niebezpieczne? 
A: Są dwa - po jednym z każdej strony. Stosowanie przedniego footstrapa nie_jest niebezpieczne - nie jest też niezbędne. Niektórzy stosują oba. Deska na zdjęciu ma zamiast uchwytu na stopę odpowiednio wyprofilowany pokład. Jest to wygodniejsze rozwiązanie.

Q: Czy stosujecie zwykłe deskowe uchwyty (footstrapy)? 
A: Tak - standardowe od deski, ale jak ktoś lubi może je wykonać samodzielnie.

Q: Co z trapezem, czy  żagiel trzymacie w rękach?
A: Żeglujemy oczywiście z trapezem  :)  Bez trapezu to nawet nie wychodzę na lód :)

Q: Jak wykonujesz zwrot bez rumpla? Czy wtedy płoza przednia jest umocowana na sztywno?
A: Przyjęło się, że początkujący latają na iceboardach ze sztywno zamocowaną płozą - zaawansowani z ruchomą (aczkolwiek nie zawsze). Sztywna płoza "jest bezpieczniejsza". Kiedy lata się z ruchoma płozą, to podczas gwałtownego skrętu działają potężne siły odśrodkowe, które przy dużej prędkości wyrzucają człowieka w powietrze. Trzeba więc nauczyć się najpierw skręcać ze „sztywna płozą”, potem próbować na ruchomej.
NEW: U siebe stosuje ruchomą przednią płozę bez_starociągów (luźną). 
NEW2: Dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie demontowalnej w prosty sposób blokady rumpla (trzpień blokujący). Czasem istniej potrzeba posiadania ruchomej płozy, czasem sztywnej.

Q: Jak wykonać zwrot przez sztag ze sztywną płozą?
A: Zwrot prze sztag ze sztywną czy ruchomą płozą wygląda tak samo (raczej nie używa się rumpla) jak w tradycyjnej desce. Ostrzysz za pomocą żagla i ciężaru ciała (jak w desce). Przechodzisz przed masztem. Odpadasz za pochylając żagiel do przodu (jak w desce). I w drogę :)

Q: Jak się robi rufę?
A: Zwrot przez rufę jest nieco trudniejszy (iceboard leci szybciej od wiatru). Odpadasz za pomocą żagla do fordewindu (wiatr wieje z tylu - teoretycznie, praktycznie lecisz razem z wiatrem - czasem szybciej od niego). Wtedy jest  najtrudniejszy moment. Można gwałtownym szarpnięciem żagla skierować iceboard na drugi hals (trudne), lub skręcić za pomocą rumpla. Według nowych doświadczeń rumpel powinien być przedłużony do przodu (w kierunku przedniego sektora) co ułatwia skręt. (środkowy sektor znajduje się mniej więcej na środku rumpla). Potem ostrzysz już przy pomocy żagla. Wykonując zwrot przez rufę przechodzi się z przodu żagla (tak samo jak przy sztagu).

Q: Czy klej do drewna to dobry sposób łączenia, czy nie lepiej oprócz tego użyć rub?
A: Zamiast kleju do drewna proponuję żywicę epoksydową, np. epidian lub distal dostepny w malych tubkach. W tym przypadku nie ma potrzeby stosować śrub. Kadłub nie powinien być zbyt mocny. W przypadku wjechania płozą np. w lodową szczelinę lepiej żeby 'puściły' niezbyt trwałe połączenia kadłuba niż nasze kości.

Q: Dlaczego płozownica powinna być klejona z listew?
A: Aby zapobiec wypaczeniu się drewna. Na początek jednak w zupełności wystarczy kawałek zwykłej deski.

Q: Jak jest połączony rumpel z cięgnem (na jakim ramieniu)? A jak cięgno z płozą  sterową?.
A: Rumpel połączony jest z dwoma sterociągami z drutu ok.5mm za pomocą standardowego sektora od bojera DN. Oczywiście można zrobić taki lub podobny we własnym zakresie - co też bojerowcy czynią ;) Można też wykonać sterociąg z jednego kawałka rurki (niesymetryczny). IMHO lepsze jest pierwsze rozwiązanie.

Q: Jak jest ułożyskowana oś przedniego i tylnego sektora?
A: Nie ma łożysk. Ja kupiłem w sklepie motoryzacyjnym plastikowe nakładki od poloneza. Niestety nie wiem nawet, do czego one tam (w polonezie) służą. Ważne że zdają egzamin.
NEW: Niektórzy zaczęli kombinowac z łożyskami.

Q: Czy przednia płoza jest zamocowana wachliwie w stosunku do osi skrętu?
A: Nie.

Q: Na jakiej śrubie, (grubość)? Jakie śruby utwierdzają płozę w szczęce?
A: U mnie 10mm, bo mam szczeki od bojera, ale spokojnie wystarczą 8mm, albo 6mm.

Q: Jakie są wymiary płóz?
A: Standardowe od bojera mają wysokość ok.130mm. Długość zależy od rodzaju płóz. Na każde warunki lodowe są inne np. na gładki i twardy lód zakładam teówki (z teownika - długość 90cm), a na lód pokryty śniegiem tzw. tasaki (z blachy stalowej).
NEW: Na śnieg lepiej posiadać wyższe płozy niż standardowe.

Q: Dlaczego płozy boczne są takie długie?
A: Chodzi o opór boczny - gdyby były krótkie, iceboard wpadałby w poślizg boczny (zarzucałoby rufę).

Q: Z czego zrobione są płozy?
A: Płozy wykonane są ze stalowej blachy grubości 5-7mm, w okładzinach z drewna/bakelitu/aluminium. Bardzo ważny jest rodzaj stali - powinna być nierdzewna (nie_rdzewieje) i najlepiej twarda oraz hartowana (nie trzeba często ostrzyć płóz.

Q: Czy można wykonać płozy np. ze starych łyżew?
A: Moim zdaniem łyżwy są zbyt krótkie. Iceboard bedzie wpadał w poślizg boczny, co może skończyć się wywrotką (podobnie jak 'spin-out' w winsurfingu gdy do statecznika dostanie się powietrze).

Q: Pod jakim kątem naostrzyć płozy?
A: Kat naostrzenia 85-100stopni. Na twardy lód bardziej ostre.

Q: Jak naostrzyć przednią płozę?
A: Bardzo ważny jest sposób naostrzenia przedniej płozy. Przed śruba mocującą ostrze płozy jest zaokrąglone. Z tylu ostre. Ułatwia to samoczynne ustawienie się przedniej płozy na wprost.

Q: Jak ostrzy się płozy, na nóż , a może z rowkiem jak łyżwy.
A: Bez rowka. Ostrze w kształcie litery V. Kat naostrzenia powyżej.
NEW: Chodzi o opór boczny - gdyby były ostrzone z rowkiem jak łyżwy, iceboard wpadałby w poślizg boczny (zarzucałoby rufę). Płozy są ustawione pionowo w stosunku do lodu - łyżwa pod kątem.

Q: Jakie płozy na jaki lód?.
A: To jest temat rzeka - na pracę doktorską. Najbardziej uniewersalne płozy to tzw. 'tasaki' z blachy w okładzinach drewnianych / aluminiowych / bakelitowych / węglowych.. Mogą być stosowane zarówno na niskim śniegu oraz na gładkim lodzie. Na lód gładki zakładamy tzw. 'wkładki' lub 'teówki' - są to płozy niższe od 'tasaków' (przez to lżejsze) oraz od nich dłuższe (przez to zapewniające odpowiedni opór boczny). Z kolei na śnieg wysoki stosuje się tzw. 'tasaki podwyższone' - krótsze i wyższe od swego pierwowzoru. Każda płoza powinna mieć odpowiedni kąt 'wejścia' oraz 'zejścia'.

Q: Czy płozy zrobione z nart mają sens na śniegu?
A: Na śnieg najlepsze są płozy wyższe od standardowych (muszą dotykac lodu), lub konstrukcja iceboarda z dwoch lub jednej narty z podestem (zdjęcia pod adresem: http://mazury.info.pl/iceboard/estonia Na zdjęciach są przedstwione konstrukcje sprawdzone w praktyce. Zakładanie nart ZAMIAST płóz do tradycyjnego iceboarda mija sie z celem - zbyt duży jest opór i iceboard nie ruszy z miejsca.

Q: Moje płozy mają 90cm a przy wybieraniu żagla zarzuca mi rufe. Co zrobiłem źle?
A: Płozy są po prostu tępe lub źle/słabo naostrzone.

Q: Jak wykonane jest połączenie pomiędzy płozą a okładzinami? Czy na klej, czy na śruby? Czy okładziny nie odpadają?
A: Najbardziej uniwersalna płoza (tzw. tasak) to kawałek blachy. Sworzeń (śruba) na którym obraca się płoza (porusza się na wybojach) przechodzi także przez blachę. Płoza powinna się poruszać w szczęce - nie_powinna być zamocowana na_sztywno. Okładziny mają zapewnić usztywnienie (aby blacha nie wykrzywiła się) oraz rownoległość i odpowiedni poślizg płozy w szczęce. Okladziny sa skręcone ze sobą przez blachę 4-5 śrubami 'zatopionymi' w okładzinach - dodatkowo można blachę ponawiercać i przykleic okładziny w celu mocniejszego zwiazania. IMHO najlepszy klej to dwuskladnikowy DISTAL - dostępny w niektórych sklepach chemicznych.

Q: Jakie są wymiary standardowych szczęk bojerowych?
A: Na stronie 'bojerowej' - http://bojery.mazury.info.pl znajdują się plany bojera DN - na jednym z rysunków jest m.in. projekt szczęk.

Q: Czy to wszystko zostało dobrane na zasadzie prób i błędów? Jeśli tak, to podaj czym się kierowałeś i jakie prawa tym wszystkim rządzą.
A: Korzystałem z doświadczenia bojerowców - reszta metodą prób i błędów.

Q: Jaki żagiel do tego używasz?
A: Normalny żagiel od deski z monofilmu/mylaru/dakronu.*

Q: Jaki duży trzeba żagiel?
A: Dobór wielkości żagla zależy od wiatru, umiejętności oraz warunków lodowych. Na regatach nie wolno używac większych niż 7,5m2. W rekreacji wszystko jest dozwolone.

Q: Czy monofilm nie niszczy się w niskich temperaturach?
A: Mój żagiel katuje na mrozie i wodzie od trzech sezonów - i nic.
NEW: Jeżeli nie rozwali się żagla o lód - same z siebie nie pękaja :))

Q: Jak zamocować paletę?
A: Paletę przykręca się śrubą 'na wylot' do pokładu na stałe. Dobrze jest wykonać kilka otworów w osi iceboarda, aby mieć możliwość regulacji położenia. 'Patenciarze' mogą pokusić się o zamontowanie szyny, jednak uważam to za zbyteczne - nie ma potrzeby regulacji w czasie lotu - żeglujemy cały czas bajdewindem (nawet na baksztagu).

Q: Czym sie różni iceboard od deski windsurfingowej?
A: Przede wszystkim... prędkością. W sprzyjających warunkach można osiągnąć prędkości ponad 100km/h. 

Q: Czym sie różni iceboard regatowy o klasycznego?
A: Wersja regatowa jest oczywiście delikatniejsza i bardziej podatna na uszkodzenia. Można ją wzmocnić kosztem zwiekszenia masy lub zastosować włókno węglowe kosztem zwiększenia kosztów :)

Q: Ile kosztuje iceboard?
A: Cena kadłuba w dużym stopniu  zależy od jakości materiałów użytych do jego budowy. Okucia mogą być ze stali kwasoodpornej lub 'tylko' nierdzewnej. Jednym z droższych elementów - i jednocześnie najważniejszych są szczęki - mogą być wykonane metodą chałupniczą (np. z kątowników) lub gotowe aluminiowe produkcji krajowej albo z tytanu (produkcji  rosyjskiej - jedne z najlepszych na świecie wykonane w zakładach kosmicznych technologii wycinane obrabiarką cyfrową 3D - przy tym dużo tańsze od amerykańskich). Pojawiają się już także szczęki z włókien węglowych.

* - niepotrzebne skreślić ;)
 

Masz jakieś pytanie? - Pytaj: iceboard@mazury.info.pl